در این پست آموزش طرز دوخت لباس محلی سنتی ایل بختیاری را گردآوری کرده ایم .لباس اقوامی که پیشینه تاریخی دارد بسیار زیبا و شیک است زیرا با رنگ های شاد الهام گرفته از طبیعت سبز و گلهای و رنگارنگ هستند . شاید امروزه دیگر تمایل چندانی به پوشیدن لباس های محلی نباشد ولی ما سعی می کنیم با نحوه دوخت و مدل های آنها به شما کمک کنیم که خودتان بتوانید این لباس ها را تهیه و استفاده کنید و همچنین شما را با انواع لباس های سنتی دیگر اقوام ایرانی آشنا کنیم پس با ما باشید و بیاموزید.
طرز دوخت لباس بختیاری
الگوی بالاتنه و پیراهن لباس بختیاری که می تواند هم از کمر برش داده بشه و بصورت چین از کمر دوخته بشود.و یا بصورت راسته و کمی گشادتر برش داده بشود.
الی ۱۲ متر پارچه به عرض ۹۰ الی ۱۱۰ سانتی متر این دامن دارای یک درز دوخت میباشد که آن را دوخته و قسمت بالای آن را بصورت لیفه دوخته کش یابند ضخیم
۱- دامن بلند یا تنبون :
۵ الی ۱۲ متر پارچه به عرض ۹۰ الی ۱۱۰ سانتی متر این دامن دارای یک درز دوخت میباشد که آن را دوخته و قسمت بالای آن را بصورت لیفه دوخته کش یابند ضخیم رد کرده گره میزنیم که برای پارچه عرض ۹۰پلیسه یا چین به عرض ۲۰ سانتی متر پایین آن میدوزیم .
روی قسمت بالای پلیسه یراقهای تزیینی کار میکنیم ولی برای پارچههای عرض ۱۱۰ سانتی متر فقط لبه قسمت پایین دامن را ۲ الی ۳ ردیف یراق دوزی میکنیم و گفتنی است که اغلب دامنهای پایین پلیسه برای جشن و مهمانی استفاده میشود.
۲- پیراهن یا جومه :
۲مترو نیم الی ۳ متر پارچه نیاز داریم. برش به این صورت است که اول دو قد پارچه به اندازه بلندی از شانه تا ۲۵ الی ۳۰ سانتی متر زیر زانو و عرض آن به اندازه فاصله دو کتف میباشد که یقه پشت و جلو را روی آنها رسم کرده و قیچی میزنیم.
معمولاً یقه جلوی لباس گرد و سجاف و جادکمه به اندازه ۲۰ الی ۲۵ سانت از رو دوخته میشود به آستین را به صورت مستطیل شکل برش زده که طول آن به اندازه قدآستین و عرض آن ۲۵ الی ۳۰ سانتی متر میباشد که دم آستین را با مچ وصل میکنیم و یا کمی تنگ تر از بالا آرایش میکنیم که از قسمت بالای پیراهن در انتهای شانه به لباس وصل میشود ولی زیر آن را دوخت نمی کنیم تا تکه بر عرض ۱۵ الی ۱۸ سانت بلندی لباس تا جایی که آستین را وصل کردیم میدوزیم .
بعد تنه و آستین را به وسیله یک تکه چهارگوش که ضلعهای آن ۱۲ الی ۱۵ سانتی متر باشد به هم وصل میکنیم. طوری که دو ضلع این چهار گوش بصورت لوزی به آستین و دو ضلع دیگه به تنه لباس ( پیراهن) وصل میشود و زیر این تکه روی تنه پیراهن را ۳۰ الی ۴۰ سانت دوخت کرده بقیه را بصورت چاک آزاد گذاشته و دور چاک و پایین پیراهن را یراق میدوزیم.
۳- دامن زیری دامن اصلی :
پارچه ای به عرض ۹۰ سانتی متر و طول ۲ الی ۳ متر را مانند دامن اصلی دوخت کرده و زیر دامن اصلی میپوشند.
۴- طرز دوخت جلیقه در لباس بختیاری :
۷۵ سانتی متر پارچه برای جلیقه کافی است. جلیقه را ساده با یقه هفت برش زده که معمولاً بلندی آن تا روی کمر است.
۵- شال بلند یا مینا :
از ۳ متر پارچه تور یا حریر با عرض ۹۰ الی ۱۲۰ سانتی متر برای تهیه آن استفاده میشود. پارچه مستطیل شکل را دور دوز میکنیم و برای تزیین روی آن از پولکهای رنگی استفاده میکنیم و روی آن میدوزیم.
۶- کلوته یا نیم کلاه پشت سر :
یک تکه پارچه مخمل به عرض ۱۵۰ سانت و طول ۳۵ الی ۴۰ سانتی متر را برش زده و روی آن را با سنگهای تزیینی یا منجوقهای رنگی تزیین میکنیم.
در قدیم از الماسهای رنگی هم استفاده میشد بعد یک تکه پارچه معمولی به صورت مربع ضلعهای آن بین ۱۰ الی ۱۲ سانت باشد برش زده سه ضلع این مربع را به پارچه مخمل و یک ضلع آن را بصورت آزاد برای پشت نگه داشته و میدوزیم.
۷- طرز دوخت زیرپوش لباس بختیاری :
برای این پوشش به یک متر پارچه با عرض ۱۵۰ سانتی متر نیاز است. برش بصورت تونیک آستین کوتاه ساده میباشد.
۸- زیر شلوار یا شلوار راحتی :
این شلوار از دو متر پارچههای نخی که معمولاً عرض آنها ۹۰ سانت است، استفاده میشود. برش به صورت شلوار گشاد و ساده انجام میشود و بالای آن را لیفه و کش رد میکنیم در پایان لازم به یادآوری است که لباس ایل قشقایی هم به همین روش دوخته میشود ولی البته با تفاوتهای اندک به عنوان مثال چند پیراهن ایل قشقایی تا پایین دامن میباشد و جلوی سرخود را با روسری ابریشمی میبندند.
آموزش دوخت دو مدل لباس محلی قاسم آبادی و گیلانی